Halk Kütüphaneleri için Dijital Kimlik Çalışmaları ve Sosyal Medya Kullanımı Hakkında Öneriler

İçindekiler

1 NOT: Bu çalışma hatalar veya yeni gereksinimler göz önüne alınarak sürekli güncellenecektir.
2 Örnek Sosyal Medya Takviminde Neler Olabilir?
3 Halk Kütüphanelerine Öneriler
- 3.1 Kütüphanelerde Etiket (Hashtag) Kullanımı Önerileri
4 Görsel Kimlik İçin Örnekler
5 Paylaşım Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- 5.1 Etkinlik Duyurusu vb. Paylaşırken Paylaşımda Bulunması Gerekenler
6 Örnek Sosyal Medya Paylaşım Metni
7 Örnek Sosyal Medya Paylaşım Afişi
8 Halk Kütüphaneleri Sosyal Medyayı Neden Kullanmalı?
9 Hangi Sosyal Medya Mecralarında Bulunulmalıdır?
- 9.1 Web Sitesi İçin Öneriler
10 Kütüphanelerin Sosyal Medya Politikasında Kurumsal İlkeler

NOT: Bu çalışma hatalar veya yeni gereksinimler göz önüne alınarak sürekli güncellenecektir.

Sosyal medya ve bu çalışma konusunda öneri ve sorularınız için bana buradaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz.

Örnek Sosyal Medya Takviminde Neler Olabilir?

GÜNLER	KONSEPT	İÇERİK
Pazartesi	Mizah	Komik görüntüler, karikatürler, listeler vb. mizahi içerik
Salı	Etkileşim	Soru, fotoğraf yarışması, bilgi yarışması veya boşluk doldurmalı cümlelerle kullanıcıları etkileşime çekme
Çarşamba	Güncel Haber	Kütüphane ile ilgili olumlu haberlerin paylaşımı
Perşembe	Geri Vermek	Kullanıcıların ön plana çıkarılması ve hediyelerin, promosyon ürünlerinin dağıtımı
Cuma	Hayatın İçinden	Kütüphaneden samimi fotoğrafların paylaşımı, iş ortamının veya bir çalışanın ön plana çıkarılması
Cumartesi	Eğitim	Hizmetler hakkında bilgilendirme yapılması (Kütüphanede erişilebilecek kaynakların veya kütüphane hizmetlerinin nasıl daha iyi kullanılacağı vb.)
Pazar	Büyük Fikirler	Uzman tavsiyesi veya kısa bir alıntı paylaşımı

Halk Kütüphanelerine Öneriler

Öncelikle dijital kimlik oluşturma çalışmalarının ilk adımı olarak Google üzerinde bir Google Benim İşletmem hesabı açmanız önerilmektedir. Bu hesap sayesinde kütüphanenin, Google aramalarında ve haritalarındaki görünümü kontrol edilebilmektedir. Ayrıca kütüphanenin konumu, fotoğrafları, telefon numarası, web sitesi ve çalışma saatleri gibi bilgiler de eklenebilmektedir.
- Google Benim İşletmem ile ilgili ayrıntılı bilgi ve hesap oluşturma adımları hakkında bilgi almak için tıklayınız.
  - Kütüphaneler için örnek Google Benim İşletmem hesabı olarak Ankara Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesi örneği incelenebilir.
    - https://g.page/adnanotukenihk

Kurumsal anlamda kullanıcılarla iletişimi sürdürmek için WhatsApp Business hizmetinden yararlanabilirsiniz. WhatsApp Business sayesinde kütüphanenizdeki sabit telefonu WhatsApp üzerinde kullanabilir ve kullanıcılarla bu şekilde iletişim içinde olabilirsiniz.
- WhatsApp Business ile ilgili ayrıntılı bilgi ve hesap oluşturma adımları hakkında ayrıntılı bilgi için tıklayınız.
  - Kütüphaneler için örnek WhatsApp Business hesabı olarak Ankara Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesi hesabını incelemek için tıklayınız.

Dijital platformlarla ilgili öneriler aşağıda sıralanmıştır.

Bütün sosyal medya platformlarında ortak kullanıcı adı kullanılmalıdır. Kullanıcı adı en fazla 15 karakter uzunluğunda olmalıdır.
İl Halk Kütüphaneleri kullanıcı adlarını bütün platformlarda aynı olacak şekilde uzunluğuna göre sadece kütüphane ismi veya ilk harflerin sonuna «ihk» gelecek şekilde açılmalı/güncellemelidir.
- Örn.: adnanotukenihk, iokihk

İlçe Halk Kütüphaneleri ise kullanıcı adlarını bütün platformlarda aynı olacak şekilde 15 karakter uzunluğuna dikkat edilerek ilçe ismi veya kütüphane ismi ile birlikte sonuna «kutuphane» gelecek şekilde açılmalı/güncellemelidir.
- Örn.: kahtakutuphane, celebikutuphane

15 karakter uzunluğunu aşan kütüphane isimleri için de ilçe ismi veya kütüphane ismi ile birlikte sonuna «kutup» gelecek şekilde hesaplar açılmalı/güncellemelidir.
- Örn.: elmadagkutup

Kullanıcı adı değiştirme konusunda aşağıdaki bağlantılardan bilgi alabilirsiniz.

Sosyal medya profillerinde; kütüphanenin telefonu, adresi, çalışma saatleri, e-posta adresi, web sitesi adresi gibi tüm gerekli bilgiler doldurulmalıdır.
- Örnek olması açısından Ankara Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesi hesapları incelenebilir.

«Kişi Profili» olarak açılan Facebook hesapları aşağıdaki adresten «sayfa» olarak değiştirilmelidir. (Dönüştürme işleminin ardından hem profiliniz hem sayfanız olur. Ayrıntılı bilgi için tıklayınız.)
- facebook.com/pages/create/migrate
«Kişi Profili» olarak açılan Instagram hesapları aşağıdaki adresten «İşletme Hesabı» olarak değiştirilmelidir. Instagram’daki hesabınız işletme hesabı olduğunda çeşitli istatistikleri erişilebilmekte, telefon, adres vb. iletişim bilgileri eklenebilmektedir. Ayrıntılı bilgi için tıklayınız.)
Linktree, visitmy.bio veya Shorby gibi araçları kullanarak bütün dijital platformlardaki hesap ve içeriklerinizi tek sayfada toplayabilirsiniz.
- Örnek olması açısından Ankara Sincan İlçe Halk Kütüphanesinin çalışmasından faydalanabilirsiniz.
Kullanıcılarınıza daha hızlı ve özellikle sosyal medya hesabı olmayan kullanıcılarınıza da anlık destek vermek için web sitenize Çevrimiçi Kütüphaneciye Sor! hizmeti ekleyebilirsiniz. Bu hizmetin örneği için Adnan Ötüken İHK web sitesinin iletişim bölümündeki “Kütüphaneciye Sor!” bağlantısını tıklayabilirsiniz. tawk.to sohbet aracının kullanımı için tıklayınız.
İçerik için görsel tasarlarken kullanılabilecek ücretsiz web siteleri:

- Canva – canva.com
- Fotor Poster Maker – fotor.com/features/poster.html
- BeFunky – befunky.com/create/poster-maker
Paylaşımlarda görsel seçiminde özenli olunmalıdır.
- Görseller deforme edilmeden kullanılmalıdır.
- Önemli bir eser kullanılıyorsa ya da bir bilgi paylaşılacaksa mutlaka alıntılanan yerden bahsedilmelidir.
Hashtag (#) ya da mention (@) kullanarak bilgisinden/görselinden faydalanılan kişi ya da kurum etiketlenebilir. (“Sosyal Medya – Başkent Üniversitesi Kurumsal İletişim Koordinatörlüğü”, t.y.)
Tam zamanlı olmasa da en azından günde bir kere sorular, mesajlar ve gelen yorumlar kontrol edilmelidir.

Sorular yanıtsız bırakılmamalıdır.

Anında bilgi veremeyeceğiniz bir durum söz konusu ise, mesajın size ulaştığını ve konuyla ilgili gerekli yönlendirmeyi yapacağınızı ya da bilgi edindikten sonra kendileri ile paylaşacağınızı bildirin.

Belirli bir paylaşım trafiği olmasına özen gösterilmelidir.

Eğer fazla konu/içerik var ise bunlar zaman aşımına uğramayacak şekilde belirli bir sıraya konulmalıdır.

Fazla ve sık içerik paylaşımının takipçileri rahatsız edeceği unutulmamalıdır.

Kullanılan dile ve imlâ kurallarına özen gösterilmeli, bir kurumun temsil edildiği unutulmamalıdır.

Kullandığınız hesapların güvenliğinden sizin sorumlu olduğunu unutmamalısınız!

Şifreleri herhangi bir yere yazmamalısınız; tüm güvenlik ayarlarınızı gözden geçirmeli ve doğrulama seçeneklerini aktifleştirmelisiniz.
Hesap bilgilerinizi ve erişim yetkilerinizi muhakkak bir çalışma arkadaşınız ile yedeklemeniz gerekmektedir.

Kütüphanelerde Etiket (Hashtag) Kullanımı Önerileri

Etiketler, takipçilerinizle iletişim kurmanın yanı sıra, bağlılığı artırmak ve yeni takipçiler kazanmak için mükemmel bir araçtır.

Kullanıcı açısından bakıldığında, içeriği sınıflandırmak için de kullanılır.

Kütüphaneniz için bir etiket belirleyin ve tüm paylaşımlarınızda bu etiketi kullanın.
- Örn.: #adnanotukenihk, #sincankutup, #elmadagkutup

Farklı paylaşımlara özel etiketler de kullanabilirsiniz.
- Örn.: #ankarakutuphaneleri, #okuyucularımızdan, #kutuphanedeatolyevar, #kütüphaneoryantasyonu şeklinde kategorilere ayırarak hem bulunabilirlik hem de düzen sağlanabilir.

Görsel Kimlik İçin Örnekler

Aşağıdaki örnekleri görülen çalışmalar Canva tasarım uygulaması üzerinden şablon olarak sunulmuştur.

Her platformda farklı çözünürlük kullanıldığından görseller yüklendiğinde çözünürlük problemi olmaması için belirtilen sosyal medya platformu için belirtilen çözünürlükteki profil görseli kullanılmalıdır.

Görseller cep telefonundan yüklendiğinde çözünürlük sorunu oluştuğu cep telefonundan değil bilgisayar üzerinden yüklenmelidir.

Canva kullanımı hakkında bilgi almak için tıklayınız.

Instagram Profil Görseli	\| Instagram Profil Görseli Şablonu için tıklayınız.
Facebook Profil Görseli	\| Facebook Profil Görseli Şablonu için tıklayınız.
Twitter Profil Görseli	\| Twitter Profil Görseli Şablonu için tıklayınız.
Facebook Kapak Görseli	\| Facebook Kapak Görseli Şablonu için tıklayınız.
Twitter Kapak Görseli	\| Twitter Kapak Görseli Şablonu için tıklayınız.

Paylaşım Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Örnek bir taslak metin oluşturulmalı ve metinde bütün gerekli bilgiler paylaşılmalıdır.

Her sosyal medya mecrasına farklı bir yaklaşımla paylaşım yapılması gerekmektedir.

Metinlerde emojiler kullanılmalıdır. (getemoji.com veya emojipedia.org gibi sitelerden arama yaparak paylaşımınıza uygun emojileri bulabilirsiniz.)

Karakter sınırlamaları ve link(bağlantı) kullanımları sosyal medya sitelerine göre farklılık göstermektedir. Bu farklılıklara uygun olarak paylaşım yapılması gerekmektedir.
Farklılıkların bir kaçı aşağıda sıralanmıştır;
- Instagram’da paylaşımların altına link/bağlantı eklendiğinde linke/bağlantıya tıklanamamaktadır. Bunun için Instagram’da paylaşım yaparken linki/bağlantıyı profil sayfanıza ekleyerek profilinize yönlendirme yapabilirsiniz. (Web sitesini etkinliklerin duyurusunda kullanmak tam da burada işimize yarayacaktır. Etkinlikler bağlantısını profildeki bağlantı olarak kullanılabilir ve takipçiler web sitesindeki etkinlikler bölümüne bu şekilde yönlendirilebilir.)
- Instagram’da çoklu fotoğraf özelliğinde maksimum olarak aynı anda en fazla 10 fotoğraf paylaşımı yapılabilmektedir.
- Twitter’da en fazla 280 karakterlik metin girilebildiğinden buradaki paylaşımlarda daha özet bir metin girilmelidir.
- Twitter’da paylaşımlarınıza en fazla 4 fotoğraf, bir GIF veya bir video ekleyebilirsiniz.

Etkinlik Duyurusu vb. Paylaşırken Paylaşımda Bulunması Gerekenler

Etkinliği paylaşırken özellikle kütüphanenin etiketi mutlaka kullanılmalıdır.

Etkinlikle birlikte kulllanıcılar için gerekli olan şu bilgiler de mutlaka afiş ve metinde yer almalıdır.

Etkinlik adı
Etkinlik tarihi ve saati
Yaş Aralığı (varsa)
Kontenjan durumu (varsa)
Etkinliğin ücretsiz olduğuna dair ibare
İletişim telefonu veya kütüphane e-posta adresi
Kütüphane adresi
Sosyal medya hesapları
Etkinlik kayıt formuna bağlantı (varsa) (sadece metinde geçmelidir.)
Kurumsal ve yerel yöneticilerin paylaşıma mention (@) kullanılarak etiketlenmesi (sadece metinde geçmelidir.)
Etkinliğe uyumlu etiketler (sadece metinde geçmelidir.)

Örnek Sosyal Medya Paylaşım Metni

👋#adnanotukenihk‘de 10 Mart Salı günü Ebru Atölyesi gerçekleştirilecektir. 🤗

📢Etkinliğimize kayıtlar sınırlı sayıdadır.

ℹ️ adnanotuken.kutuphane.gov.tr/TR-84734/yapilacak-etkinlikler.html adresinden etkinliklerimize göz atabilir ve size uygun etkinliklere kayıt olabilirsiniz. ℹ️

@TCKulturTurizm @ankarailkultur @ktbkygm @AnkaraValiligi

#adnanotukenihk #kutuphanedeyim #ebruatolyesi #kutuphanedeebru

📍 Kumrular Cad. No:3 Kızılay/ANKARA
☎️ Telefon & 🤳 WhatsApp: 0312 410 90 16
📧 E-Posta: kutuphane06@ktb.gov.tr

📢 Not: Tüm Etkinliklerimiz ve Hizmetlerimiz Ücretsizdir.

Örnek Sosyal Medya Paylaşım Afişi

Halk Kütüphaneleri Sosyal Medyayı Neden Kullanmalı?

Etkinlik, duyuru ve haberleri paylaşmak

Kütüphane hizmetlerini etkin ve hızlı bir şekilde pazarlamak

Yaratıcı fikirlerle kütüphane ve kütüphane materyallerine dikkat çekerek son kullanıcıya ulaşmak

Bilgiye erişimde zaman ve mekân engelini ortadan kaldırmak

Hangi Sosyal Medya Mecralarında Bulunulmalıdır?

Kütüphaneler öncelikle son zamanlarda etkileşim oranı yüksek olan Instagram, Twitter, Facebook, Youtube mecralarında aktif olarak paylaşımlarda bulunmalıdır.

Ayrıca LinkedIn, Pinterest, Tumblr gibi mecralardan da hesap açılıp paylaşımlar yapılabilir.

Örnek olması açısından Ankara Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesi hesapları incelenebilir.

Kütüphane web sitesi de ayrıca bir sosyal medya aracı olarak düşünüldüğünde aktif bir şekilde kullanılmalıdır.

Web Sitesi İçin Öneriler

Hiç web sitesi olmayan kütüphanelerin HİTİT Başvuru Yönetim Sisteminden (http://hitit.ktb.gov.tr) aşağıdaki adımları izleyerek talepte bulunması gerekmektedir.
- - Başvuru Tipi > Talep – Başvurulan Muhatap Birim > Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğü – Başvuru Konusu > Kurumsal Web Siteleri – Başvuru Detayı > Yeni Web Sayfası Talebi

Mevcutta eski şablonlu bir site varsa aşağıdaki adımları izleyerek yeni şablona geçiş için talepte bulunulması gerekmektedir.
- - Başvuru Tipi > Talep – Başvurulan Muhatap Birim > Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğü – Başvuru Konusu > Kurumsal Web Siteleri – Başvuru Detayı > Kütüphane Eski Şablondan Yeni Şablona Geçiş Talebi
Kütüphane ismine göre aşağıdaki örneklerde görüldüğü şekilde adres verilmektedir.
- adnanotuken.kutuphane.gov.tr, osmaniyeeminekeskiner.kutuphane.gov.tr
Kütüphane isimleri bazen uzun olduğundan kütüphane ismiyle alınan alan adlarında maalesef erişim kolaylığı sağlanamamaktadır.
Bu gibi durumlarda hem kütüphanenin ismi hem de bulunan il veya ilçenin isminin olduğu adresi aynı anda alabilirsiniz. Web sitesi açmak için bu durumu de belirtmeniz gerekmektedir.
- Bu kapsamda örnek olması açısından adnanotuken.kutuphane.gov.tr adresi de ankara.kutuphane.gov.tr adresi de Ankara Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesinin web sitesine gitmektedir.

Kütüphanelerin Sosyal Medya Politikasında Kurumsal İlkeler

İstenmeyen İçerikli Gönderiler Kaldırılmalıdır

Sosyal medya içeriklerine gelecek yorumlarda nefret söylemleri, hakaret, reklam ve istenmeyen içerikli gönderiler hızlıca kaldırılmalıdır.

Kütüphane Yönetiminin Görüşü Alınmalıdır

Sosyal medya içeriklerinin hazırlanması, kontrolü ve paylaşımı gibi uygulamalarda kütüphane yönetiminden görüş alınmalıdır.

Belirli Hesaplar Takip Edilmelidir

Bağlı olunan kurumlar (Bakanlık, genel müdürlük, il müdürlüğü, kaymakamlık vb), kütüphanecilik alanında paylaşım yapan hesaplar ve kütüphaneler takip edilmelidir.

Sosyal Medya Aktif Kullanılmalıdır

Belirlenen politikalara bağlı olarak sosyal medya aktif biçimde kullanılmalıdır. (Günlük, haftalık, aylık paylaşımlar, vb.)

Sorumlu Personel Bulunmalıdır

Sosyal medya hesaplarının şifreleri sosyal medya hesaplarından sorumlu olan personelde bulunmalıdır.

Üçüncü Kişiler Tarafından Yapılan Paylaşımlar

Üçüncü kişiler tarafından yapılan paylaşımlarda sorumluluk kabul edilmediği belirtilmelidir (“Kütüphaneler İçin Sosyal Medya Politikası – Türk Kütüphaneciler Derneği”, 2017)

NOT: Bu çalışma hatalar veya yeni gereksinimler göz önüne alınarak sürekli güncellenecektir.